Ο θαλάσσιος τουρισμός και το yachting αποτελούν ζωτικής σημασίας πυλώνες για την ελληνική οικονομία, προσφέροντας μοναδικές ευκαιρίες ανάπτυξης, αλλά και αντιμετωπίζοντας διαρκείς προκλήσεις. Σε μια εποχή που η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι πιο επιτακτική από ποτέ, το βλέμμα στρέφεται στους φορείς που διαμορφώνουν το μέλλον του κλάδου.
Ο πρόεδρος της ΠΕΠΙΕΘ Γιώργος Βάλλης με βαθιά γνώση του αντικειμένου, φωτίζει κρίσιμες πτυχές που καθορίζουν την πορεία του ελληνικού θαλάσσιου τουρισμού.
Ο πρόεδρος της ΠΕΠΙΕΘ Γιώργος Βάλλης στο travelgirl.gr για θαλάσσιο τουρισμό-yachting-υποδομές-εργασιακά
Πώς κινήθηκε ο ελληνικός θαλάσσιος τουρισμός και ειδικότερα το yachting την περασμένη σεζόν σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά;
Η περασμένη σεζόν ήταν συνολικά θετική για τον ελληνικό θαλάσσιο τουρισμό και το yachting: καταγράφηκε αύξηση στις ναυλώσεις και η πληρότητα παρέμεινε υψηλή, ιδιαίτερα στους μήνες αιχμής. Παρόλα αυτά, τα πρόσθετα κόστη λειτουργίας κυρίως για καύσιμα και συντήρηση και η συγκέντρωση κίνησης σε ορισμένες περιόδους μείωσαν το πραγματικό όφελος για πολλούς παρόχους υπηρεσιών. Επιπλέον, οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες και ο αυξανόμενος διεθνής ανταγωνισμός δημιούργησαν πρόσθετες προκλήσεις που απαιτούν στρατηγικές παρεμβάσεις.
Ποιοι είναι οι 1–2 μεγαλύτεροι κίνδυνοι και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα;
Οι δύο κυριότεροι κίνδυνοι είναι (α) η ανεπαρκής και παλαιωμένη υποδομή σε μαρίνες και (β) το υψηλό λειτουργικό κόστος (με επίκεντρο τα καύσιμα και τη συντήρηση) που πλήττει την ανταγωνιστικότητα.
Άμεσες ενέργειες: (1) fast-track έργα συντήρησης/επέκτασης σε κρίσιμες μαρίνες και προσωρινές λύσεις αύξησης berth capacity, και (2) στοχευμένα οικονομικά κίνητρα/ελαφρύνσεις για την απορρόφηση του ενεργειακού κόστους και προγράμματα ενίσχυσης συντήρησης.
Πού εντοπίζονται τα σοβαρότερα προβλήματα υποδομών και τι ζητά η Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ.;
Τα σοβαρότερα προβλήματα εντοπίζονται σε νησιά υψηλής ζήτησης όπου η χωρητικότητα και οι τεχνικές υπηρεσίες είναι ανεπαρκείς, καθώς και σε μαρίνες με παλαιά τεχνική κατάσταση που χρειάζονται συντήρηση. Η Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. ζητά:
- Νέα λιμάνια- μαρινες
- Ανανέωση και αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων υποδομών
- Αξιοποίηση περισσότερων φυσικών μαρινών
Εκτιμήσεις για τη σεζόν 2026 και τι μέτρα χρειάζονται;
Οι προοπτικές για το 2026 παραμένουν θετικές εφόσον εφαρμοστούν στοχευμένα μέτρα. Για να διασφαλιστεί βιωσιμότητα και ανάπτυξη προτείνουμε: (α) άμεση εκκίνηση του Εθνικού Σχεδίου Μαρίνων, (β) επενδύσεις σε πράσινες υποδομές (shore-power, βιώσιμα καύσιμα), (γ) προγράμματα κατάρτισης και πιστοποίησης πληρωμάτων.
Σε τι στάδιο βρίσκεται το αίτημα για φορολογική ισότητα των ναυτικών και γιατί είναι κρίσιμο;
Το αίτημα για φορολογική ισότητα των ναυτικών σε σκάφη αναψυχής μετά από αρκετές πιέσεις σε τα συναρμόδια Υπουργεία σημείωσε επιτέλους τη μεγαλύτερη νομοθετική μεταρρύθμιση. Η ισότητα είναι κρίσιμη γιατί διασφαλίζει ίση μεταχείριση εργαζομένων που παρέχουν ίδιας φύσης ναυτική εργασία, προστατεύει το εισόδημα και τα συνταξιοδοτικά/ασφαλιστικά δικαιώματα και αποτρέπει την εκροή εξειδικευμένου προσωπικού.
Πιεστικά εργασιακά & ασφαλιστικά ζητήματα και πρόταση Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. (ειδική αναφορά στο εννεάμηνο για γυναίκες ναυτικούς)
Κύρια προβλήματα: αμφισημία στην αναγνώριση ναυτικής υπηρεσίας σε ιδιωτικά σκάφη και θεσμική προστασία των γυναικών εγκύων ναυτικών.
Η Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. προτείνει: (1) ενιαία βάση καταγραφής ναυτικής υπηρεσίας για όλα τα σκάφη ανεξαρτήτου χρήσης (ιδιωτικό ή επαγγελματικό), (2) νομοθετική ρύθμιση που να αναγνωρίζει το εννεάμηνο για γυναίκες ναυτικούς και όχι το εξάμηνο που μέχρι τώρα ισχύει και να διασφαλίζει την προσμέτρηση μητρότητας στα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού και τρόποι αντιμετώπισης
Η έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού είναι πραγματικότητα και πλήττει την ποιότητα υπηρεσιών. Προτείνουμε: (α) εθνικό πρόγραμμα κατάρτισης yachting σε συνεργασία με ΑΕΝ, ΙΕΚ και ιδιωτικές σχολές με πρακτική άσκηση, (β) φορολογικά/ασφαλιστικά κίνητρα για σταθερή μακροχρόνια απασχόληση, και (γ) απλοποίηση αναγνώρισης διεθνών πιστοποιήσεων ώστε να διευκολυνθεί η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού.
Ασφάλεια & κενά στο νομικό πλαίσιο (π.χ. ναυτικές φωτοβολίδες) — τι ζητάμε
Ζητούμε την επικαιροποίηση και εναρμόνιση του νομικού πλαισίου για μέσα έκτακτης ανάγκης και φωτοβολίδες, σαφείς προδιαγραφές αγοράς, ανακύκλωσης , επιστροφής και καταστροφής , με αυστηρές κυρώσεις για παραβάτες, καθώς και υποχρεωτική εκπαίδευση πληρωμάτων στη χρήση και ασφάλεια. Αυτές οι αλλαγές προστατεύουν ανθρώπινες ζωές και την αξιοπιστία του κλάδου.
Ποια βήματα έκανε η Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. τον τελευταίο χρόνο και ποια η ανταπόκριση φορέων;
Τον τελευταίο χρόνο η Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. κατέθεσε τεχνικά υπομνήματα σε Υπουργεία όπως το Ναυτιλίας, το Οικονομικών, το Οικογένειας, συμμετείχε σε διαβούλευση για το φορολογικό ζήτημα των ναυτικών στα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής και υπέβαλε προτάσεις για υποδομές και ασφάλεια. Η ανταπόκριση είναι θετική σε επίπεδο διαλόγου και έχουν δοθεί δεσμεύσεις για επεξεργασία ρυθμίσεων· απαιτείται όμως άμεσο, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης για να μεταφραστούν οι δεσμεύσεις σε αποτελέσματα.
Κεντρικό μήνυμα προς Πολιτεία και επιχειρηματίες
Το yachting αποτελεί πυλώνα υψηλής προστιθέμενης αξίας για την Ελλάδα και απαιτεί συντονισμένες, γρήγορες και δίκαιες παρεμβάσεις. Καλούμε την Πολιτεία και τους φορείς του κλάδου σε συνεργασία για: επενδύσεις σε υποδομές, φορολογική και ασφαλιστική δικαιοσύνη για τους ναυτικούς, επαγγελματική κατάρτιση και θεσμική σταθερότητα. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε βιώσιμη ανάπτυξη, ασφάλεια και δίκαιη κατανομή οφέλους για το σύνολο της κοινωνίας.