Η Λένα Σάββα, πιστή αναγνώστρια του travelgirl.gr, και θεατρόφιλη, παρακολούθησε τις προάλλες την παράσταση, Οδός Αβύσσου Αριθμός 0 στο Olvio κι έγραψε τη δική της κριτική…
Γράφει η Λένα Σάββα
ΑΓΑΠΗ! Χτες βράδυ ψιθύρισα τ’ όνομα σου και μου παν να τραγουδώ σιγότερα! Ο Μενέλαος Λουντέμης ο Ποιητής της εξορίας είναι ένας από τους πιο ερωτικούς και συνάμα βαθειά πολιτικούς Έλληνες λογοτέχνες. Πολυγραφοτατος και λυρικός τιμήθηκε με το κρατικό Βραβείο πεζογραφίας και με το βραβείο “Μενέλαου Λουντέμη” που το καθιέρωσε προς τιμήν του η ελληνική εταιρία λογοτεχνών.
Πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία εμφανίστηκε στα Ελληνικά γράμματα σε πολύ νεαρή ηλικία.Στην κατοχή πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση στο πλευρό του ΕΑΜ και διετέλεσε γραμματεας της οργάνωσης διανοούμενων.Στον εμφύλιο συλλαμβάνεται για τα κομμουνιστικά του φρονήματα δικάζεται για εσχάτη προδοσία και καταδικάζεται σε θάνατο-ποινή που δεν εκτελέστηκε ποτέ.Έκανε εξορία στη Μακρόνησο και στον Αη Στράτη μαζί με το Μάνο Κατράκη το Γιάννη Ρίτσο το Θέμο Κορνάρο το Βάρναλη και θα το πω με πολύ μεγάλη συγκίνηση, μαζί με τον πατέρα μου το Μιχάλη Σάββα.Τα παιδικά μου χρόνια πέρασαν γεμάτα ιστορίες από αυτά τα λαϊκά πανεπιστήμια που λέγοντας εξορίες.
Ο Μενέλαος Λουντέμης έγραψε περίπου 45 Βιβλία πεζά και ποιήματα.
Ένα από αυτά το ΟΔΟΣ ΑΒΥΣΣΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ 0 παρακολούθησα ως θεατρική παράσταση στο OLVIO σε σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη.
Εκείνο που από την πρώτη στιγμή με αιχμαλώτισε ήταν το κλίμα που επικράτησε στην αίθουσα μόλις άρχισε η παράσταση.Να πω ότι ένοιωσα σαν να βρίσκομαι σε εκκλησία;Σιγή ιερότητας σιγή συγκίνησης σιγή σεβασμού.Και πάνω στη σκηνή οι άνθρωποι-ηθοποιοί ζούσαν περισσότερο παρά ερμήνευαν.Ζούσαν τις στιγμές σαν να ήταν πέρα για πέρα αληθινές.Αρκετές φορές ξέχασα ότι βρισκόμουν στο Θέατρο.Ζούσα κι εγώ τις στιγμές μέσα από αυτό που έβλεπα και μέσα από τις θύμησες των αφηγήσεων του πατέρα μου από τα φριχτά αυτά κολαστήρια.
Τα λιτά αλλά τόσο εκφραστικά σκηνικά (Ντ.Νεγρίν) εμβάθυναν την αίσθηση του σεβασμού για τα δεινά χιλιάδων ανθρώπων, επειδή τόλμησαν να ξεστομισουν και να μην απαρνηθούν τις ιδέες τους για έναν καλύτερο κόσμο ισότητας και Δικαιοσύνης. Η μουσική του Νοτη Μαυρουδή συνόδευσε με την ίδια θρησκευτική κατάνυξη την παράσταση μέχρι το τέλος της.
Η πλήρης σιγή στην αίθουσα ακολουθούσε κατά πόδας τη μουσική. Και η μουσική συνόδευε τους ανθρώπους ( Μαυρουδή Μαύρο Στυλιανού) στη Μακρόνησο (σκηνή) και τα βάσανα τους. Το video του Γιώργου Κορδελλά με πρωταγωνίστρια τις περισσότερες φορές τη θάλασσα σ’ έκανε να θέλεις να πάρεις ανάσα και να νομίζεις ότι μπορείς.Παρά το ξύλο παρά τους ηθικούς ψυχολογικούς και συναισθηματικούς εκβιασμούς και πιέσεις να υπογράψεις ότι μετανιώνεις κι αποκηρύσσεις τις ιδέες σου ως προδοτικές για την πατρίδα.Μα ποια πατρίδα; Όπως είπε κι ο ίδιος ο Ποιητής “πατρίδα είναι εκείνο που για χάρη του θυσιάζονται οι άνθρωποι κι όχι εκείνο που για χάρη του σκοτώνουν”.
Γράφει σ’ ένα ποίημα του ο Λουντέμης:
Τον αγαπήσαμε πολύ τον αγαπήσαμε
Αυτό τον απαίσιο αυτό το θεσπέσιο κόσμο μας
αγαπήσαμε τις χειροπέδες μας
Πιο πολύ κι απ’ τα βραχιόλια
που θα βάζαμε στα χέρια της αγαπημένης
Κι ας ζυγίζουν πολύ πιο βαριά
(είκοσι καράτια δάκρυα)
Μα αν δε λέγαμε “όχι” τότε
οι αλυσίδες που αρνηθήκαμε θα δένανε τα χέρια των παιδιών μας.
Και τα βιβλία μας θα έπεφταν απ τα χέρια τους ντροπιασμένα.
Όσο για σένα ωραίε ψαλμωδέ στίχου
αν δεν έχεις την τόλμη να δείξεις ένα δρόμο
κόψε καλύτερα το χέρι σου.
Μη δείχνεις το γκρεμό!”
Σταγόνα ελπίδας μέσα στο κολαστήριο ο βασανιστής Στελλάρας ή Κουτρουμπάς ή Μελιτζάνας.Άνθρωπος λαϊκός κι ευαίσθητος κατά βάθος ,δένεται με τους κρατούμενους γίνεται ο κρυφός τους σύμμαχος και προσπαθεί με όποιον τρόπο μπορεί να απαλύνει τον πόνο τους.
Η ΟΔΟΣ ΑΒΥΣΣΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ 0 είναι μια παράσταση- τόξο που παραπέμπει στα σκληρά χρόνια της εξορίας και των φυλακών, στα πέτρινα χρόνια της ανελευθερίας, επίκαιρη σήμερα όσο ποτέ. Σήμερα που ο πόλεμος έχει γίνει ύπουλος κρυφός κι έχει αλλάξει τα όπλα του.Δεν κρατά ρόπαλα ούτε καν περίστροφα δεν έχει κρεμάλες.Τώρα λέγεται “μέσα μαζικής ενημέρωσης”.Τώρα λέγεται τεχνολογία κινητό υπολογιστής ανεργία φτώχεια εγκληματικά ελλειπής παιδεία.Τώρα λέγεται απουσία ιδανικών κι οραμάτων.Τώρα λέγεται γκρεμός.Αν δεν έχουμε πέσει ακόμα, αυτό οφείλεται σε κάποια φώτα που μας κρατάνε.Το Θέατρο η τέχνη οι ποιητές τα όνειρα μας!
” Εδώ είναι το σπίτι του Μενέλαου
Όχι Οδός αβύσσου Αριθμός 0
Οδός ανθρώπου Αριθμός 1
δε χρειάζεται να χτυπήσεις
Η πόρτα ανοιχτή μπορείς να μπεις.
Μ’ αναμμένο το φανάρι της καρδιάς μου μέσα στη νύχτα
φωτίζω την πόρτα σου Μενέλαε.Σε βρήκα.
Περάστε αδέρφια.Το σπίτι του όλους μας χωρά.
Εδώ μένει ένας άνθρωπος
που καίγεται από τον ήλιο της καρδιάς του
Και φωτίζει!
Γιάννης Ρίτσος.