Με αφορμή την αναδρομική έκθεση φωτογραφίας «Αποτύπωμα 30» που παρουσιάζεται στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας, σε συνδιοργάνωση με τη 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, η οποία είναι και η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, είχαμε τη μεγάλη τιμή να συνομιλήσουμε με τον διακεκριμένο φωτογράφο Σπύρο Πώρο. Η έκθεση αποτελεί ένα συναρπαστικό ταξίδι τριών δεκαετιών (1995-2025) στο έργο του, μέσα από 160+ φωτογραφίες που αποτυπώνουν την ανθρώπινη παρουσία, το αστικό τοπίο και ονειρικές στιγμές από όλο τον κόσμο. Μάλιστα η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση έχει ήδη αγοράσει για τη μόνιμη συλλογή της 3 έργα. Ο κ. Πώρος μάς άνοιξε την καρδιά του, μιλώντας για το πώς η κάμερα έγινε το «ημερολόγιο» της ζωής του, τη σχέση του με το φως και, φυσικά, τη σημασία της φιλοξενίας ενός τόσο μεγάλου αφιερώματος σε έναν ιστορικό χώρο όπως αυτός της Ελευσίνας.
Ο Σπύρος Πώρος μιλάει στο travelgirl.gr για τη νέα έκθεσή του «Αποτύπωμα 30» και τις σημαντικές στιγμές της καριέρας του
Ο τίτλος «Αποτύπωμα 30» αναφέρεται σε 30 χρόνια καλλιτεχνικής δημιουργίας (1995-2025). Ποιο είναι το κυρίαρχο συναίσθημα ή μήνυμα που θέλετε να αφήσει στον επισκέπτη αυτή η αναδρομική διαδρομή;
Σ.Π. Το κυρίαρχο συναίσθημα που θέλει να αφήσει αυτή η έκθεση είναι η έννοια της αλληλεγγύης και της διαφορετικότητας ,η έννοια της αγάπης σε όλες τις μορφές όπως και στο δικαίωμα όλων των ηλικιών σε όλες της εκφάνσεις της ζωής.
Η έκθεση φιλοξενείται στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας. Πώς συνομιλεί ο χώρος αυτός, με τη βαριά βιομηχανική και πολιτιστική του ιστορία, με το δικό σας έργο;
Σ.Π. Το έργο μου έχει παραχθεί ως επί το πλείστον σε δύσκολες και σκοτεινές περιόδους της ζωής μου ,ο αείμνηστος φίλος Νανος Βαλαωρίτης κάποτε σε μια συζήτηση μας μου είχε πει ‘όταν βρίσκεσαι σε αδιέξοδο και σε δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις να φωτογραφίζεις ,εμείς οι καλλιτέχνες έτσι νικάμε τον Θάνατο’. Οπότε ένας τέτοιος χώρος είναι ιδανικός για τα έργα μου.
Με πάνω από 160 φωτογραφίες από τρεις δεκαετίες, η επιλογή ήταν σίγουρα δύσκολη. Ποια ήταν τα κριτήρια για την τελική επιλογή των έργων; Υπάρχουν έργα που εκτίθενται για πρώτη φορά;
Σ.Π Όντως η επιλογή ήταν πολύ δύσκολη και επίπονη αφού έπρεπε να αφήσω πολλά έργα μου εκτός αλλά πιστεύω ότι οι 180 φωτογραφίες που θα εκτεθούν είναι αντιπροσωπευτικές του έργου μου. Ορισμένα έργα εκτίθενται για πρώτη φορά .
Κοιτώντας πίσω, πώς θα χαρακτηρίζατε την εξέλιξη της δικής σας φωτογραφικής ταυτότητας μέσα σε αυτά τα 30 χρόνια; Τι έχει αλλάξει και τι παραμένει σταθερό στη ματιά σας;
Σ.Π Μέσα στα χρόνια είναι φυσιολογικό να αποδομώ έργα του παρελθόντος και να είμαι συνεχώς ανήσυχος ,να κοιτάζω μπροστά για νέους προβληματισμούς ανάλογα την εκάστοτε συνθήκη .
Έχετε φωτογραφίσει πολλούς αναγνωρίσιμους ανθρώπους. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση στο πορτρέτο και ποια είναι η «συνταγή» για να αποτυπώσει κανείς την ψυχή του μοντέλου;
Σ.Π Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να αποθανατίσεις ένα κομμάτι της ψυχής του φωτογραφιζόμενου και αυτό είναι ένα ταλέντο που δεν μαθαίνεται αλλά ωριμάζει ανάλογα με την ζωή τα ερεθίσματα και την ψυχοσύνθεση του φωτογράφου.
Η διεθνής σας δραστηριότητα είναι σημαντική. Ποιες ήταν οι σημαντικότερες στιγμές της καριέρας σας στο εξωτερικό (Νέα Υόρκη, Όκλαντ κ.λπ.) και πώς επηρέασαν τη δουλειά σας;
Σ.Π Η καριέρα μου στο εξωτερικό κάλυψε τα 3/4 της συνολικής μου παρουσίας στον χώρο ,η φωτογράφιση των χορευτών του Εθνικού Μπαλέτου Κούβας όπως και οι Πολυνήσιοι πολεμιστές είναι από τα θέματα που έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι δεν αγαπώ όλα τα έργα μου σχεδόν εξίσου. Η φωτογράφιση επίσης της Jenifer Lopez στον ιερό χώρο της Ακρόπολης ήταν μια πολύ δυνατή στιγμή.
Υπάρχουν φωτογράφοι, καλλιτέχνες ή φιλόσοφοι που επηρέασαν βαθιά την οπτική σας;
Σ.Π Ορισμένοι φωτογράφοι όπως ο Irving Penn και Maplethorp με επηρέασαν όχι συνειδητά αλλά υποσυνείδητα από φιλοσόφους θα έλεγα ότι αν και είμαι θαυμαστής του μεγάλου Επίκουρου έχω επηρεαστεί από τον πιο σύγχρονο Albert Camus .
Πώς βλέπετε τη σύγχρονη φωτογραφική σκηνή στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι οι Έλληνες φωτογράφοι έχουν πλέον περισσότερες ευκαιρίες διεθνούς προβολής;
Σ.Π Η Ελλάδα είναι πίσω όσον αφορά την φωτογραφία και δεν είναι θέμα προβολής αφού πλέον μέσω του διαδικτύου μπορούν αν επικοινωνήσουν εύκολα το έργο τους ,πιστεύω ότι αρκετοί είναι ‘μπερδεμένοι’ αφού με την χρήση φίλτρων και photoshop προσπαθούν να δημιουργήσουν ‘εντυπωσιακές και άρτιες’ εικόνες ,αυτό δεν είναι όμως φωτογραφία είναι γραφιστική τέχνη.
Μετά το «Αποτύπωμα 30», ποιο είναι το επόμενο καλλιτεχνικό σας βήμα ή η θεματική που σας απασχολεί έντονα αυτή την περίοδο;
Σ.Π Αυτή την περίοδο με απασχολεί εξίσου και η σκηνοθεσία ,στο παρελθόν έχω σκηνοθετήσει ορισμένα projects ,αλλά τώρα τελείωσα την συγγραφή μιας μικρού μήκους ταινίας που θα σκηνοθετήσω .
Ποια συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο φωτογράφο που ξεκινάει τώρα, στην εποχή του ψηφιακού κορεσμού;
Σ.Π Στους νέους φωτογράφους θα έδινα την συμβουλή να μελετήσουν και να πειραματιστούν με αναλογική φωτογραφία να μπουν σε σκοτεινό θάλαμο και να μυηθούν στον μαγικό κόσμο του Φιλμ, έτσι θα κατανοήσουν καλύτερα την τέχνη της φωτογραφίας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα ξανά ασχοληθούν με ψηφιακή φωτογραφία.