Ξινό Νερό. Όχι δεν σας προκαλώ να πιείτε, αλλά να γνωρίσετε ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Ελλάδας όπου από τη γη του αναβλύζει φυσικό ανθρακούχο νερό γνωστό σε όλη την Ευρώπη! Σε μία από τις καταπράσινες εκτάσεις του νομού Φλώρινας, ανάμεσα στις οροσειρές Βερμίου και Βιτσίου, ξεπροβάλλει ένα μικρό χωριουδάκι το οποίο έχει μόλις 1081 κατοίκους και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 550 μέτρων.
Με το που θα φτάσεις εκεί θα δεις την κεντρική πλατεία του χωριού. Μπροστά σου θα συναντήσεις ένα επιβλητικό κτίριο που δεν είναι άλλο από το Δημοτικό Σχολείο. Όταν χτίστηκε το 1910 χρησιμοποιήθηκε ως Νοσοκομείο.
Παραδοσιακό χωριό χωρίς βρύσες δε γίνεται. Αυτό τουλάχιστον το έχω συναντήσει στα χωριά του Πηλίου κυρίως, αλλά και σε αυτό. Οι ντόπιοι μάλιστα μας είπαν ότι η Γκλάντενιτς η οποία είναι και η παλαιότερη, βγάζει το πιο ξινό νερό! Από κει και το όνομα του χωριού!
Must to visit
Στην κορυφή Ραντόσι υπάρχει διαμορφωμένος χώρος αναψυχής. Στο χωριό υπάρχουν 4 εκκλησίες των Αγ. Γεωργίου, Αγ. Αθανασίου, Αγ. Νικολάου και Αγ. Βαρβάρας. Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου είναι ένα από τα σημαντικότερα οικοδομήματα της περιοχής και κοσμεί την πλατεία του χωριού, χτίστηκε πριν το 1880 και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο. Στο χωριό, οι διάλεκτοι των Ανατολικών Νοτιοσλαβικών γλωσσών εισάχθηκαν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, γεγονός που το κατέστησαν στόχο των Βουλγαρικών διεκδικήσεων. Στα χρόνια αυτά χτίστηκε και το σχολείο με τη συνδρομή των κατοίκων του χωριού και τεχνίτες από την Πελαγονία. Σχεδιάστηκε δε, από Γάλλους. Παλαιότερα υπήρχε και ο νερόμυλος του χωριού, ο οποίος καταστράφηκε από το πέρασμα του χρόνου.
Ξινό Νερό
Το φυσικό μεταλλικό νερό σήμερα εμφιαλώνει και εμπορεύεται η «Αμιγής Δημοτική Επιχείρηση και Βιομηχανική Ξινό Νερό», η οποία είναι υπεύθυνη και για την παραγωγή την εμφιάλωση ένώ φυσικά εμπορεύεται αναψυκτικά, με πανελλήνια αναγνώριση. Αποτελεί το πιο φημισμένο τοπικο προϊόν του νομού Φλώρινας.
Επιστημονικές έρευνες έχουν εξάρει την ιαματική δράση του νερού αυτού κυρίως στα νεφρά αλλά και στο συκώτι των ανθρώπων. Τα νερά που προέρχονται απο τις πηγές του Ξινού Νερού, εμφιαλώνονται στο εργοστάσιο αυτόματης εμφιάλωσης που λειτουργεί απο το 1958. Ανήκουν στη κατηγορία των ψυχρών υδρογονανθρακικών οξυπηγών. Αυτή η ευχάριστη όξινη ιδιότητά τους και η παρουσία σε κανονικές αναλογίες των αλάτων ασβεστίου και μαγνησίου τα κατατάσσουν στην κατηγορία των πολύ σημαντικών μεταλλικών νερών. Η καθαρότητα και η ιδιαιτερότητα της γεύσης τους οφείλεται στο φυσικό εμπλουτισμό των πηγών με ελεύθερο διοξέιδιο του άνθρακα.